Türkçede temel cümlenin yüklemini destekleyen; kendi içerisinde kiplik, zaman, görünüş gibi anlamsal kodlara sahip ve sola dallanma özelliği taşıyan alt birimler vardır. Bu birimler, çeşitli işlevlerle üst ya da temel cümleyi açıklar. Bu makalede, temel cümlenin belirteç işlevini üstlenen bağımlı cümle yapılarının Yenisey Yazıtları örneğinde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Belirteç cümlelerinin Yenisey Yazıtları’nda hangi şekillerde üst cümleye bağlandığı incelenmiştir. İnceleme sırasında bağlanma yollarını göstermek amacıyla çeşitli Yenisey mezar taşlarından alınan örnekler çalışmaya eklenmiştir. Mezar taşlarında hangi bağlanma yoluyla üst cümleye bağlanıldığını ortaya koymak için, biçimbilgisel ve biçim-sözdizimsel özellik gösteren örneklerin her birine yer verilmiştir. Bu şekilde Yenisey bölgesine ait mezar taşlarının dil kullanım becerisi açısından bağımlı cümleyi tercihi daha net ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda, tespit edilen örneklem alanı üzerinden grafik değerlendirmelerine yer verilmiştir. Elde edilen veriler ışığında, Yenisey bölgesinden edinilen runik malzemelerdeki belirteçleştiriciler ile diğer bölgelere ait veritabanında yer alan runik metinlerin belirteç işlevli bağımlı cümleleri arasındaki farklar üzerinde durulmuştur. Buna göre Yenisey bölgesi mezar taşlarındaki belirteç cümleleri ile Orhon ve diğer Moğolistan Yazıtları ile Altay, Kırgızistan ve Çin bölgesinden belirlenen runik metinlerin, bağımlı cümle yapım yollarındaki benzerlik ve farklılık gösterdiği noktalar açıklanmaya çalışılmıştır.

Supporting the predicate of the basic sentence in Turkic; there are subunits which have semantic codes such as modality, time and appearance and have left branching feature. These units explain the main or basic sentence with various functions. In this article, it is aimed to evaluate the dependent sentence structures that serve as the determinant function of the basic sentence in the example of Yenisei Inscriptions. Samples from various Yenisei tombstones were added to the study to show the ways of attachment during the study. Each of the examples showing morphological and morpho-syntactic features are included in order to reveal which attachment is attached to the upper sentence in the tombstones. In this way, the preferred point of the sentence related to the language usage skill of the gravestones of the Yenisei region was tried to be revealed more clearly. In the light of the data obtained, the differences between the marker markers in runic materials obtained from the Yenisei region and the marker-dependent dependent sentences of the runic texts in the database of other regions were emphasized. Accordingly, it has been tried to explain the similarity and distinction between the indicative phrases in the tombstones of the Yenisei region and the runic texts determined from the Orkhon and another Mongolian inscriptions and Altay, Kyrgyzstan and China regions in the way of dependent sentence.