Cumhuriyetin kurucu kadroları, 1923-1929 yılları arasında serbest teşebbüsü destekleyip liberal politikalar benimserken, 1929 dünya iktisadi buhranının da etkisiyle, 1930 sonrasında devletçi iktisadi politikalar devreye koymuştur. Kuşkusuz, tek parti döneminde benimsenen iktisat politikalarının geniş ölçekte uygulandığı vilayetlerden biri de Diyarbakır olmuştur. Tarım, hayvancılık, sanayi ve ticaret bakımından önemli bir yere sahip olan Diyarbakır, I. ve II. Dünya Savaşı ile birlikte iktisadi alanda büyük sarsıntılar geçirmiş ve vilayette iktisadi faaliyetler durma noktasına gelmiştir. Buna, Cumhuriyet’in ilk yıllarında vilayette yaşanan kalkışma, zorunlu göç ve sürgünler de eklenince şehrin ekonomisi büyük yaralar almıştır. Tüm bu olumsuzluklara karşın tek parti döneminde demiryolu hattının Diyarbakır’a uzanması, vilayette çiftçi ve tüccarları destekleyen birçok banka şubesinin açılması, bilhassa bağcılık, ipek böcekçiliği ve hayvancılık alanlarında devletin yaptığı destekler şehrin ekonomisini canlandırmıştır. Bu çalışmada, tek parti döneminde Diyarbakır’daki sanayi ve ticaret kuruluşları hakkında bilgi verilerek vilayetin iktisadi durumu ortaya konulacaktır.
While the founder staffs of the Republic encouraged free market system and adopted liberal policies during 1923-1929, they turned into statist economic policies after 1930 on account of 1929 economic depression through the world. There is no doubt that Diyarbakır was one of the cities where the single party economic policies were imlemented widely. Diyarbakır had an important role in terms of its agriculture, trade, industry and farming; however, after World War I and II, financially, Diyarbakır was affected badly and financial activities were about to come to an end. In addition, the attempt of the early years of the Republic, forced immigration and exiles in that city affected the city’s economy badly. Despite these negative conditions, construction of the railway into Diyarbakır, opening of many banks supporting farmers and traders, support of the government for vinegrowing, silk culture and raising livestock in that city provided a renewal in its economy. In this study, through providing information about industry and trade foundations of Diyarbakır in single party period, its financial situation will be presented.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.